در تاریخ همواره کسانی بوده اند که از پیامبران جلوتر افتاده و به اصطلاح امروز کاسه داغتر از آش می شدند؛ قرآن کریم به این عده هشدار داده است که:
یَآ أَیُّهَا الَّذِینَ
ءَامَنُواْ لَا تُقَدِّمُواْ بَیْنَ یَدَىِ اللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَاتَّقُواْ
اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ سَمِیعٌ عَلِیمٌ(1)
اى کسانى که ایمان آورده اید! (در
هیچ کارى) بر (حکم) خدا و پیامبر او پیشى نگیرید و از خداوند پروا کنید، که خداوند
شنوا و دانا است.
اینک به چند نمونه تاریخى از پیشى
گرفتن بر پیامبر که در تفاسیر و روایات آمده، توجّه کنیم:
1- در عید
قربان، گروهى قبل از پیامبر صلى الله علیه وآله قربانى کردند، به آنان گفته شد:
«لاتقدّموا بین یدى اللَّه و رسوله»(2)
2- پیامبر
اسلام صلى الله علیه وآله گروهى را براى تبلیغ نزد کفّار فرستاد. کفّار
نمایندگان پیامبر را کشتند و تنها سه نفر توانستند فرار کنند. این سه نفر در مسیر
بازگشت دو نفر از کفّار قبیله ى بنى عامر را به انتقام کشته شدن دوستان خود
کشتند، در حالى که آن دو نفر بى تقصیر بودند. قرآن آنان را به خاطر این عمل
خودسرانه توبیخ کرد که چرا بدون دستور پیامبر دست به این عمل زدید؟(3) «لاتقدّموا
بین یدى اللَّه و رسوله»
3- قوم بنى
تمیم از پیامبر صلى الله علیه وآله امیر و حاکم خواستند. خلیفه ى اوّل و دوّم هر
کدام شخصى را پیشنهاد کردند و با هم مشاجره مى کردند که کاندیداى من بهتر است،
آیه نازل شد: «لاتقدّموا بین یدى اللَّه... و لاترفعوا اصواتکم»(4)
4- امام
معصوم علیه السلام به شخصى فرمود: این دعا را بخوان: «لااله الاّ اللّه...» تا
آنجا که مىفرماید: «یُحیى و یُمیت». شنونده
از پیش خود جملهاى اضافه کرد و گفت: «و یمیت و یحیى» حضرت فرمودند: جمله ى
تو صحیح است، امّا آنچه من مى گویم بگو و سپس آیهى «لاتقدّموا بین یدى اللَّه و
رسوله» را براى او تلاوت فرمودند.(5)
5 - بعضى
اصحاب پیامبر اسلام صلى الله علیه وآله خواب و خوراک و آمیزش با همسر را بر خود
حرام کردند. حضرت ناراحت شده و مردم را جمع کرده و فرمودند: من خودم غذا مىخورم،
مى خوابم و با همسرم زندگى مىکنم. راه و روش و سیره ى زندگى من این است، پس هر
کس از این راه پیروى نکند، از من نیست. «فمَن رَغِب عن سنّتى فلیس منّى»(6)
6- با این
که پیامبر اسلام صلى الله علیه وآله ازدواج موقّت را شرعى و قانونى اعلام فرمودند،
امّا خلیفه ى دوم آن را حرام کرد. این خود، نوعى پیش افتادن از پیامبرصلى الله
علیه وآله است که در این آیه از آن نهى شده است. «لاتقدّموا بین یدى اللَّه و رسوله»
7- در سال
هشتم هجرى که پیامبر اسلام صلى الله علیه وآله براى فتح مکه از مدینه حرکت کردند،
بعضى از مسلمانان در این سفر روزه خود را افطار نکردند، با اینکه مىدانستند مسافر
روزه ندارد و مى دیدند که پیامبر صلى الله علیه وآله افطار کرده است. اینها در
واقع از پیامبرصلى الله علیه وآله پیشى گرفتند.(7)
_______________
1) آیه 1
سوره حجرات.
2) تفسیر
کشّاف.
3) تفسیر
کشّاف.
4) صحیح
بخارى، ج3، ص123.
5) خصال
صدوق، ج2، ص62.
6) وسائل،
ج23، ص244.
7) تفسیر نور
