شاید نوشتن این متن برایم مهم بود، برای همین هم زمانی شروع به نوشتن آن کردم که کمترین دغدغه ذهنی را داشته باشم.
در این چند ساله که درگیر کار تشکلاتی دانشجویی هستم با طیفهای مختلف دانشجویان برخورد کرده ام ، این نوشته شاید جمعبندی این چند ساله باشد که بیان آن را به این شکل صحیح تر می دیدیم. البته این شروع است ، امید است دوستان این متن را کامل و اصلاح کنند تا این نوشته هر سال کامل تر شود و در دست دوستانی باشد که در سال های آینده عهده دار این وظایف هستند و ما آنها را نه اینکه نمی بینیم ، حتی اسمشان را هم شاید نشنویم.
ولی این نوشته اگر با زحمت و تجربه صحیح کامل شود خود انتقال دهنده است به نسلهای بعد ، نسل بعدی که محیط او شاید حساس تر از حال باشد.
اکثر موارد که بیان شده است به صورت باز رها شده تا خواننده آن را اصلاح کند یا ادامه دهد ، پس در بعضی از موارد ، فقط مشکل بیان شده و در بعضی دیگر ، مشکل ، در کنار راه حل پیشنهادی و نیز بیان بعضی از ویژگی ها مجموعه.
مشکلات:
الف-مشکلات ساختار:این مشکلات ریشه ی بنیادی در تشکلات دانشجویی دارد ؛ به زبان ساده تر ، مشکلات شبکه بندی تشکلات دانشجویی که مربوط به چارت بندی و حیطه بندی در تشکلات دانشجویی است.
این بخش بایستی به روز رسانی شود و ساختار با توجه با شرایط دانشگاه ، جامعه و مهمتر از همه خواست های رهبر از تشکلات دانشجویی ، تغییر کند.
در کل این مشکلات با تشکیل شورای سیاستگذاری و هدایت درست آن و مدیریت درست جلسات قابل برطرف کردن است.
ب-مشکلات اجرایی
منظور مشکلات اجرایی در اجرای ساختار است که خود به دو بخش تقسیم می شود:
1-چینش ناصحیح نیروها که امروز درد اکثر تشکلات دانشجویی است.
2-درست تعریف نکردن مسئولیت و وظایف از طرف مسئول و یا درست نفهمیدن وظایف توسط نیرو.
بیان مشکلات ابتدای کار است؛ بایستی راه حل هایی جدی برای برطرف کردن این مشکلات و دیگر موضوعات اندیشید.
قبل از هر چیز بهتر است محور های اصلی تشکلات دانشجویی تعریف شود
تشکلات دانشجویی در کل در 5 محور فعالیت دارند که بعضی از این محور ها شامل چند کانون و بخش هستند؛ اما در اینجا فقط برای جمعبندی ، این چنین محور بندی شده اند.
اصلاح در این ساختار باید با بلند نظری و با تکیه بر اجرایی بودن آن باشد.
نگاه نکنید که همه جا مثلا واحد علمی دارند ما هم داشته باشیم یا اینکه نشریه مهم است؛
باید نگاه کرد برای ما و شرایط ما چه قدر مفید است و با به دست آوردن آن چه چیزی از دست می دهیم. امکانی که در آنجا قرار است استفاده شود و یا افرادی که قرار است باشند به صورت دقیق مورد بررسی قرار گیرد.
وجود هر بخش یعنی اختصاص نیرو به آن و صرف انرژی و امکانات برای آن، پس نیرو و امکانات را جایی به کار بگیرید که بیشترین سود را دارد.
اگر ما بخشی نداشته باشیم چیزی نمی شود ، ولی اگر در بخشی افراد و امکانات هدر برود باید پاسخ گوی امکانات و افراد باشیم.
در تشکلاتی که برادر و خواهر از هم جدا هستند، این 5 محور در 4 بخش فرهنگی ـ مذهبی ، علمی ـ پژوهشی ، فوق برنامه و تحلیل و بصیرت باید زیر نظر جانشین هر واحد باشد.
البته بخش اداری هم هست که متشکل از مالی و برنامه ریزی ، نیروی انسانی، مسئول دفتر و ... می باشد.
اما راوبط عمومی که خروجی های تشکلات دانشجویی است و خود جانشین ها و بخش های مستقل مثل مالی و پشتیبانی زیر نظر مسئول حوزه است.
تجربه چند وقت گذشته نشان داد که هر واحد باید جانشین داشته باشد ، یعنی اگر مسئول حوزه آقا بود ، هم جانشین آقا باید داشته باشد هم جانشین خانم
علت وجود جانشین آقا برای مسئول آقا یا بالعکس آن است که اگر نباشد ، به علت دغدغه های زیاد مسئول ، وقت کمتری برای کانون ها می ماند ، و در عمل مسئول بیش از حد وارد موارد اجرایی میشود و کار اجرایی به صورت طبیعی سبب از دست دادن نگاه آرمانی ست.
البته تنها جایی که مسئول باید در کار کانون ها یا بخش و یا معاونت وارد شود مواقعی است که تغییرات زیاد است و یا تشکلات دانشجویی فقط یک واحد برادر یا خواهر دارد.
ورود مسئول به کار اجرایی کانون ها حُسنی دارد که آن در جریان کار قرار گرفتن و اخذ تصمیمات آنی است ، اما نقص آن غیر از دور شدن از نگاه آرمانی و هدایت به سمت آرمان که از وظایف مسئول است، موارد زیر نیز می باشد
- عمل زدگی به جای عمل با فکر ؛ که از خروجی های آن شتاب در کارهاست:
نشانه ای مثل اینکه برنامه های ما غالبا یک یا دو هفته قبل از اجرا بسته می شود، علیرغم آن که اول ترم مشخص است برنامه مشهد، غدیر، جنوب و ... داریم ، ولی غالبا در زمان اجرا هنوز برنامه مشخصی نداریم.
- وقف شدن کل تشکلات دانشجویی در یک کار: اینکه مسئول یک اردو همان مسئول حوزه باشد مشخصا سبب اجرای هر چه بهتر برنامه است ، اما نقص منصفانه آن این است که یک دفعه تمام توان و قوت تشکلات دانشجویی صرف آن برنامه می شود.
این موضوع سبب می شود اعضای خود تشکلات دانشجویی به سمت بصیرت حرکت نکنند.
خوبی این روش خروجی خوبی هست ولی قیمت آن این است که ما از وظیفه اصلی خودمان که چیزی مهمتر از یک اردو است غافل می شوم.
اردو به مرور زمان تبدیل می شود به سنّت تور زیارتی که در آن بسته فرهنگی داده می شود و یک طلبه هم هست ، به اضافه ی یکی دو ماه دوندگی ؛ همین
موضوع مشهد باید باشد، طلبه و بسته فرهنگی و دوندگی باشد ولی نباید هدف اصلی فراموش شود.
دیگر نکته آنکه در چینش نیرو ها باید تحول ایجاد شود
اینکه تعدادی آدم معتقد بیایند در یک محلی خوب کار کنند کاری نیست که از افسران جنگ نرم بخواهند. از ما خواسته شده که بابصیرت و بصیرت ساز باشیم.
این موضوع که برای چینش نیرو ها فکر بکنیم از آن موضوعات است که من تا به حال کمتر مجموعه ای را دیده ام که از این فکرها به صورت کلان داشته باشند ؛ البته به ندرت هستند.
یعنی ما برای مسئول سیاسی، خرج کنیم تا مسئول سیاسی شود ، نه هرکه علاقه داشت مسئول سیاسی شود ، تا در حین کار تازه بفهمد سیاست چیست!!!
مشکل حال ما این است.
این موضوع را در چند فضا بررسی کردم ، در مساجد، دانشگاه و حوزه علمیه ،
هر کدام وضعیت خاص خود را دارند.
در مورد دانشگاه ها بهترین چینش برای دانشگاه امام صادق علیه السلام بود
در روش آنجا ورودی های هر سال به یک گروه تبدیل می شوند ، مثلا گروه ورودی های 88 خواهران
تعداد مهم نیست ، این گروه خودش یک تشکل دانشجویی کوچک است ، برای خودش مسئول دارد ،
با هم کار می کنند.
آموزش با هم می بینند، با هم گروه و رفیق می شوند ، و باهم یکی می شوند.
دوره های مطالعاتی را با هم می بینند.
بعد از یک سال یا سه ترم مسئولیت می گیرند ، در این حالت نیروها با شناخت بهتری وارد می شوند.
به بیان واضح تر اگر بخواهیم مسئول تربیت بدنی انتخاب کنیم ، در اعضای هر گروه یک مسئول تربیت بدنی هست که این افراد در عین حال که در گروه خود مسئول تریبت بدنی هستند ، در کانون تربیت بدنی هم عضوند.
یک فرد ، هم عضو گروه ورودی های خود است ، و هم کانون مورد علاقه ی خود.
البته این طرح نیاز به بسط بیشتری دارد و شاید باید به شکلی دیگر اجرا شود ، شاید هم باید روشی بهتر پیدا کرد.
اما لزوم تغییر در جذب و ساماندهی نیروها در تشکلات دانشجویی بسیار واجب و ضروری است. شاید فرصت برای این کار فقط تا پایان این ترم باشد و لازم باشد جذب سال بعد ما با روشی منظم باشد تا درست عمل کنیم.
روابط تشکیلاتی:
اینکه تشکلات دانشجویی یک طیف شود و یا اینکه کشکولی از اندیشه های مختلف چپ و راست شود هر دو بد است.
تشکلات دانشجویی باید طبق اصول و ارزشهای خود عمل کند ، یعنی نه دچار مقدس مآبی شود و نه بی بند و باری.
البته یادآوری این نکته ضروری است که هیچ فردی خود را تندرو یا کندرو نمی داند ، بلکه همه ـ یعنی حتی کسی که تند رو یا کندرو است ـ فکر می کنند که راه درست را می پیمایند و برای اعمال خود توجیه دارند.
حال سوال اینجاست ، چه کنیم تشکلات دانشجویی دچار تندروی یا کندروی نشود؟
پاسخ آسان است ولی اجرای آن واقعا آسان نیست؛
باید دقت کرده باشید اکثر کسانی که در تشکلات دانشجویی وارد میشوند یا ذهنیت مثبتی دارند یا اصلا ذهنیتی خاص نسبت به تشکلات دانشجویی ندارند و برای اولین بار وارد تشکلات دانشجویی می شوند ، پس پاسخ ساده آن این است ، اگر ما محیطی خوب ، بدون کندرو یا تندرو برای تشکلات دانشجویی درست کنیم ، نتیجه ی آن خوب شدن آنها می شود.
اگر غیبت نکردن در تشکلات دانشجویی فرهنگ شد ، منصفانه نگاه کردن فرهنگ شد ، نماز اول خواندن فرهنگ شد ، احترام گذاشتن فرهنگ شد ، آن وقت تشکل دانشجویی خودش می شود شجره ی طیبه که گفته اند.
اما اگر در تشکلات دانشجویی غیبت کردند، جانشین علیه مسئول گفت ، مالی برای خود رفت و بازرسی برای خود و یا خواننده ی این متن در مورد نویسنده ی آن هزار و یک فکر ناصحیح کرد، توقع کار درست کردن نداشته باشید.
آنوقت بهتر است تشکل دانشجویی را تعطیل کنیم ، چون فقط داریم اسم تشکلات دانشجویی را خراب می کنیم.
راحت تر بگویم ما باید اول خودمان را اصلاح کنیم ؛ اگر اصلاح کردیم بعد دیگران را وارد کنیم.
دیگر اینکه در اصلاح کردن باید مراتب را رعایت کرد.
اول اصلاح مسئول
دوم اصلاح مسئولین شورای سیاستگذاری
سوم اصلاح مسئولین کانونها
چهارم اصلاح اعضای فعال
پنجم اصلاح اعضا مرتبط با تشکل دانشجویی
و ششم اعضای عادی
یعنی یک مجموعه ی عالی می تواند محیط دانشگاه را از بد شدن نجات دهد ، اما مجموعه ای که خود بد است یا متوسط ، نمی توند دانشگاه را درست کند؛
اصل کار فرهنگی یعنی همین.
کار فرهنگی ، اجرایی نیست و یا عملکردی ؛ برای ارزیابی کارکرد فرهنگی باید نمازهای اعضا را دید که چه قدر نماز است ، همین.
نکته دیگر اینکه اهداف و تعیین سیاست های تشکلات دانشجویی یا ذهنی است یا در بهترین شرایط در جلسات بیان می شود ،
بایستی افرادی بنشینند و استراتژی مکتوب درست کنند ، البته برای این کار بدون تعارف عرض می کنم لازم است افراد بزرگ شوند.
بصیرت مهمترین هدف
شاید موضوع بصیرت بسیار بررسی شده باشد ، اما متاسفانه این بررسی ها کمتر مصداقی بوده است و فقط در کلیات بر بصیرت سازی اشاره شده است.
بایستی این بصیرت مصداقی تعریف شود و وسایل آن مشخص و مسیر پیموده شود.جا دارد در نوشته ای موضوع بصیرت شرح و بسط داده شود ، چون به واقع نیاز امروز تشکلات دانشجویی و جامعه است ،
اما در اینجا متن را با دو نکته به پایان می برم
اول آنکه همه ی اصول به یک اصل برمی گردد ، و آن اخلاص است که اگر داشته باشیم همه چیز داریم و اگر نداشته باشیم هیچ چیزی نداریم.
کار برای او باید باشد.
دوم اینکه اگر امروز ما نخبگان بی بصیرت جامعه خودمان را نکوهش می کنیم ـ برای بعضی از حرف زدن ها یا سکوت کردن هایشان ـ مراقب باشیم در مجموعه ای که ما در آن هستیم خودمان دچار بی بصیرتی نشویم.
به قول آن شهید هرکسی را به کربلایی (عاشورایی) می آزمایند.
ما را هم به وسع خودمان در همین تشکلات دانشجویی می آزمایند. مراقب باشیم با دست امیر المومنین بیعت کنیم نه پای حَجاج ، مراقب باشیم نشویم در سپاه علی جانباز ولی قاتل حسین ، مراقب باشیم نشویم به اصطلاح یار امام (ره) و دشمن رهبر ، مراقب باشیم گندم ری یا دلبستگی به خودمان مانع خودمان نشود.
بدانید حتما آزمایشی هست.
آخر نکته آنکه برای نوشتن این مطلب فکر کنم 7 ساعت وقت صرف شد ، پس توقع زیادی نیست شما هم مدتی وقت بگذارید و کاملش کنید ،
یاعلی
بنده ناچیز خدای بزرگترین
تمام این حرفها که زدید درست اما اول آن مقدمه میخواهد و چون نداشت ناقص است. و آن هم اینکه اول درب ورودی به یک تشکل باید بدانیم تا چه حدی میخواهیم کار کنیم؟ تا چه میزان پایه هستیم برای کار؟ اگر تصور مسوول این باشد که نیرو پایه کار هست ولی نباشد کار کند پیش میرود. خیلی مهم است اینکه سر وقتش یقه طرف را بگیریم و رک ازش بپرسیم که زیر کار میمانی یا شانه خالی میکنی؟
از این محکم کاری های قبل از شروع کار اجرایی نگفته بودید
ممنون از متن خوبتون