انسان وقتی به تنهایی زندگی می کند چون نظم درونی و وحدت در تصمیم گیری دارد نیازی به وضع قانون ندارد بلکه قوانین مورد قبول خودش را اجرا می کند، اما وقتی انسان وارد اجتماع می شود و یا حتی از یک نفر به دو نفر تبدیل می شود چون دو دیدگاه در مورد هر موضوعی وجود دارد بایستی اصولی به عنوان قانون روابط حاکم میان این انسان ها را اصلاح کند.
انسان وقتی تنها است و در اجتماع نیست هیچ وقت در مورد اینکه حدود محل زندگی اش کجاست به اختلاف نمی خورد چون خودش و خودش است، اما اگر دو نفر بشوند باید قانون مشخص کند حدود هر فرد کجاست.
آنچه ما به عنوان در زندگی شهری در تعامل با دیگران با آن مواجه هستیم از یک سو به قانون بر می گردد مثل اینکه نباید پیاده رو را اشغال و مانع تردد مردم شد و از یک سو به اخلاق بر می گردد مثل اینکه در زندگی همسایه ای باید مراعات تعداد مهمان و سر و صدا آنها را کرد.
حال موضوع اینجاست برای فرهنگ سازی این دوگانه چه باید؟ آیا باید مانند اجرای بقیه قوانین از قوه اجرا و مجازات استفاده کرد یا راه دیگری هم دارد؟ آیا اینکه دست فروشان مترو که مزاحم فکر و محیط مترو هستند باید با مجازات مواجه شوند و یا راه دیگری هم دارند؟
در پاسخ به این سوالات بایستی یک موضوع مشخص شود هدف از اجرا قانون چیست؟ آیا هدف به ستون در آمدن کل جامعه و سر خط بودن مردم است و یا هدف زندگی بهتر همراه با رعایت انصاف و قوانین است؟
بدون شک نظر اسلام و جامعه اسلامی و حتی جامعه انسانی دومی است، خود رعایت قوانین موضوع نیست بلکه این زندگی بهتر که با رعایت انصاف و قوانین حاصل می شود، با این پیش فرض آنچه باید به عنوان راه حل کنار قوه مجازات برای متخلفین در نظر گرفته شود مشارکت و مدیریت مردم در اجرای قوانین و اخلاق شهری و اجتماعی است، به بیان بهتر خود مردم باید مجری، رعایت کننده و ناظر قوانین شهری باشند، اصولی که در اسلام به عنوان امر به معروف و نهی از منکر شناخته می شود.
مردم باید در مدیریت دخالت داده شوند، اگر قرار است موضوع صد معبر بر طرف شود در کنار اینکه باید افرادی به عنوان مجری باشند که در صورت نیاز برخورد سلبی کنند اما اینکه مردم از مغازه داری که صد معبر کند خرید نکنند بهتر مجازات است و دیگر از زیر قانون در رفتن و رشوه دادن هم ندارد. باید برای مردم مشخص شود که علت وضع قانون صد معبر راحتی زندگی آنها است پس خودشان باید مطالبه گر رعایت قانون باشند.
